Denemarken is een fietsland. Google op ‘Denemarken wandelen’ en je krijgt nog geen half miljoen resultaten, tegen ruim 3,7 miljoen voor ‘Denemarken fietsen’. Toch zijn er wandelpaden. Toen Engeland op slot zat, Duitsland volgeboekt was en Zweden te ver reizen kozen we de Deense Gendarmsti. Een gouden keuze, zo bleek.
Het plan: een vijfdaagse wandeltocht, niet al te technisch, maar pittig mag best, geen kampeertrektocht, een gebied met veel groen en zo nu en dan een stadje, liefst met horeca. Iets Engels dus bij voorkeur. Of niet, want daar mag je alleen in theorie in. Twee keer testen per persoon, dat uit eigen zak betalen en in Nederland alsnog in quarantaine waren een goede redenen om een andere bestemming te kiezen.
Maar wat dan? Het was augustus en Google leerde dat alle leuke wandelpaden in Duitsland en Oostenrijk volgeboekt waren, of leden onder absurde hotelprijzen. Zweden en Noorwegen zijn zonder nachttreinverbindingen naar het hoge noorden niet haalbaar en ik zat al met Google Translate paraat in de Franse GR’s te graven toen vriendin Gendarmsti, Denemarken appte.
Nou had ik wel eens naar Deense wandelpaden gegoogled, maar dat was nooit op iets concreets uitgelopen. Denemarken is een fietsland. Het is aangeharkt, er zijn weggetjes met boerderijen, heuvels die nooit kuitenbijters worden, de dorpen zijn saai en de horeca is duur. Ik ken Denemarken van een paar bezoeken aan Kopenhagen en een onbedoelde hostelovernachting in Hirtshals, dus heel concreet waren mijn vooroordelen niet. Misschien was het juist daarom dat die Gendarmsti bleef kriebelen. Dus we deden het.
De Gendarmsti is een 84 kilometer lang wandelpad tussen Padborg (tegen de Duitse grens) en Skovby op Sonderjylland. Het pad loopt langs het Flensburg Fjord, een uitloper van de Oostzeekust. Het gebied is rustig te noemen, maar het pad loopt door een aantal dorpen, waarvan Sonderborg de grootste is. Het hele pad is meer dan uitstekend gemarkeerd en loopt over een zeer divers terrein, van asfaltweggetjes tot boerenlandpaden en van mul zandstrand tot rotsige kust. Het is zelden echt heuvelachtig, maar een dag kleine heuveltjes in combinatie met mul zand kan nog best een klus zijn. Het is mogelijk om het pad in 4 dagen te lopen, maar er is niets op tegen om daar 5 van te maken en af en toe van het uitzicht te genieten. Omdat het gebied zelden onbewoond is, is er een breed scala aan overnachtingsmogelijkheden, van luxe hotels tot gelegaliseerde wildkampeerplekken, vaak voorzien van een kraan, afvalbak, kampvuurplaats en lage houten afdakjes om onder te slapen.
Ons programma begon met de trein naar Sonderborg, een dagje reizen vanuit de Randstad. Dat is nogal een zit, mede omdat we de kuren van de Deutsche Bahn indachtig ruime overstappen boekten, en omdat de trein uit Hamburg in Tinglev totaal niet aansluit op die naar Sonderborg. Het was een mooie gelegenheid voor een avondmaaltijd bij de ietwat vage dorpsafhaalpizzaria, tevens het culinaire hoogtepunt van Tinglev. Sonderborg in het gouden septemberavondlicht maakte alles goed. De komende twee nachten zouden we in hotel Garni verblijven, een licht vervallen pand met een bloemetjesgordijnen, hoogpolig tapijt, badkamers die al zeker 45 jaar geen update meer hadden gehad en een spook op zolder. Gelukkig is Garni ook brandschoon, maakt fantastische ontbijtjes, heeft fijne bedden en vriendelijk personeel en staat pal naast de Gendarmsti.
Dag 1 bestond voor ons uit naar Skovby lopen en de bus terug pakken, 18 kilometer met het water rechts en bos en landbouwgrond links. Al snel bleek alles prachtig, stopten we om foto’s te maken en later weer om bramen en pruimen te plukken die overal langs het pad bleken te groeien. We lunchten in Høruphav, dat geen horeca, maar wel twee supermarkten en een paar bankjes met zeezicht heeft. Boze tongen beweren dat je het stuk na Høruphav kunt overslaan omdat het niet mooi is, maar dat is niet waar. Wij lagen, er was tijd zat, nog maar een extra uurtje bij een aanlegsteigertje in de zon, genietend van de prachtige omgeving, de rust en het heldere zeewater. Eindpunt Skovby is een tamelijk toeristisch dorp, met een bakkertje met thee voor dorstige wandelaars die op de bus wachten.
De volgende dag was de eerste met bepakking, hoewel de 14 kilometer naar de camping op Broager goed te overbruggen bleek. We lunchten op het strand van Vemmingbund met kaneelbroodjes in de zon, waar we onszelf een uurtje extra voor gunden. Omdat we onszelf natuurlijk iets te rijk rekenden met de korte afstand hakten de heuvels op het schiereiland er extra hard in. De camping maakte veel goed. Weliswaar trokken we als veertigers de gemiddelde leeftijd flink naar beneden, de campinghut was schoon, voorzien van een flinke keuken en fijne stoeltjes om de rest van de middag door te brengen met een boek en een kop thee.
De derde dag zou onze monsterdag worden: 28 kilometer en een paar extra om boodschappen te doen in Gråsten. Vanwege gebrek aan accommodatie naar onze smaak kwamen we niet helemaal onder deze indeling uit. Dat betekende vroege wekkers, een stevig ontbijt en vroeg op stap. Het eerste uur voert het pad ook nog eens over het strand; de Oostzeekust is hier fabelachtig mooi, maar de rotsen en het mulle zand maken het lopen niet makkelijker. De eerste pauze was bij een openbaar toilet, een luxe voorziening die het pad af en toe biedt. Bij Skelde slaagden we er in om ondanks de geweldige markering fout te lopen. We stonden in het dorp, in plaats van aan de kust. Om het onszelf gemakkelijk en liepen langs de weg naar Gammelgab, om daar de Gendarmsti op te pakken. Heel spannend is de weg niet, maar onze voeten waren blij met het vlakke asfalt. We lunchten in Brunsnæs, dat voornamelijk uit vakantiehuisjes lijkt te bestaan. De kiosk is een kast met een koelkast, een vriezer en een blikje voor het geld er in. De thee en cola smaakten goed.
Broager biedt mogelijkheden om het dorp in te lopen, een terrasje te pakken en de kerk met de dubbele toren te bewonderen, maar dat deden we lekker niet. We maakten later wel tijd voor een ijsje in Egernsund, al was het maar omdat we onszelf dropijs hadden beloofd. De boodschappen deden we op een uitermate lelijk industrieterrein in Gråsten, de camping lag gelukkig weer aan het pad en aan het water. De trekkershut voor deze avond was aan de microscopische kant.
Na een lange dag komt een korte dag, en daarom liepen we 12 kilometer naar een camping ten oosten van Kollund. We treuzelden bij het ontbijt, pakten onze spullen rustig in en gingen weer op pad. Het gebied is nu beboster, en er staan regelmatig huizen of kleine dorpjes. Bij Sønderhav ligt een lange strandarm naar de eilandjes voor de kust, die we uitliepen tot de zee aan drie kanten om onze voeten spoelde. Alweer staan er fijne picknickbanken op het strand en is er een openbaar toilet. De kiosk sloegen we over, die was ons iets te druk.
Een laatste wandeldag is nooit helemaal leuk: weliswaar ben je hierna van de rugzak en de elementen verlost, maar de rugzakken waren in ons geval tamelijk licht en de elementen hadden ons met rust gelaten: rond de 20 graden met regelmatig zon is ideaal wandelweer. De eerste kilometers gaan door Kollund Skov, bij vlagen schitterend, maar net iets te ver van zee om nog wat laatste blikken op de Oostzee te werpen. Daarna vervolgt het pad naar eindpunt Padborg, in een gebied dat ergens iets Limburgs heeft: bolle heuvels, uitgesleten onverharde boerenweggetjes en veel grensmeuk; meestal stenen met aan beide kanten van de grens een ‘d’ (handig, inderdaad), een enkele keer een heuse slagboom of een auto met vriendelijke agenten er in.
Padborg is een wat sleetse grensplaats. De trein naar Flensburg vervalt door een staking, de bus is een mooie manier om de laatste kronen stuk te slaan. Flensburg is een charmant stadje met een oude haven en fijne terrasjes, want die ontbreken toch hier en daar op de Gendarmsti. We besteedden een middag aan winkelen en rondkijken. En wat heerlijk: toch nog een laatste blik op het Flensburg Fjord. Het eindpunt ligt natuurlijk in Flensburg.