De lucht van friet in de trein

“Jullie mogen alle drie om beurten op het touchscreen van het kaartautomaat drukken. En schiet een beetje op, anders krijgt die automaat weer de hik. Nee, je moet die chipkaart voor dát vakje houden, nou kunnen we weer overnieuw beginnen. En blijf met je poten van mijn tas af, je krijgt geen snoep meer.”

“Heb jij nou al ingecheckt? Weet je dat niet meer? Heeft die stomme paal nou ‘piep’ gezegd of niet? Nee, dan moet je niet ondertussen met je telefoon spelen. Ik zei toch dat je moet opletten als je zo nodig zelf je OV-chipkaart wilt vasthouden. Waar is je OV-chipkaart eigenlijk?”

“Onze trein komt op spoor drie. Of nee, wacht… Hoe je klep nou even, ze roepen iets om. Moeten we toch naar spoor zes? Waar is dat nou weer? Blijf even op de tas passen, mama gaat even aan die meneer vragen waar onze trein dan wel gaat.”

“Eérst die mensen laten uitstappen als de trein aankomt, voordat jullie zelf naar binnen stormen. Ha, daar is de trein. Wat zei ik nou, eerst die mensen laten uitstappen… He, luister eens! Nou ja, laat ook maar.”

“Wat is er? Moet je plassen? En je vindt de wc in de trein vies? De wc in de trein is ook vies schatje, mama wil er ook niet op. Nee schatje, niet gaan huilen. Ja, ik weet dat je moet plassen, maar je moet het maar even ophouden. Over drie kwartier zijn we bij oma.”

U begrijpt, het is herfstvakantie. Omdat het deze week motregent maken gezinnen uitstapjes. Musea zijn weerproof en tegenwoordig vaak kindvriendelijk. En een ouderwets dagje shoppen is ook best gezellig. Binnensteden en musea zijn uitstekend per trein bereikbaar, en daarom laten mensen de auto een dagje thuis. Maar het ov is voor veel mensen nogal ingewikkeld. De OV-chipkaart, omchecken tussen vervoerders, stationsplattegronden en treinetiquette, voor de minder ervaren treinreiziger is het allemaal ondoorgrondelijk.

De gemiddelde forens of student draait er z’n hand niet voor om. Die weet dat er na de mudvolle Intercity nog een Sprinter volgt met dezelfde bestemming en vrije zitplaatsen. Of dat je bij een verstoring tussen Leiden en Utrecht ook prima via Schiphol kunt reizen, met maar iets vertraging. Het station is geen warboel, maar een vaste route van de favoriete koffiebar naar het juiste perron. De chipkaartautomaat wordt overgeslagen, want de kaart laadt automatisch op of is een abonnement. Een gezin met herfstvakantie heeft deze kennis niet. En een verstoring op het spoor maakt de boel alleen maar erger. ‘Omreizen via Deventer’ is dan een ramp, mede omdat de gemiddelde Nederlander bij gebrek aan topografische kennis geen idee heeft waar Deventer ligt. Een app van NS of 9292 zou uitkomst kunnen bieden, maar dan moet je wel weten hoe die werkt. Voor forenzen wordt de treinreis er niet aangenamer op. Zeker niet rond een uur of vijf als de vakantievierende gezinnen massaal friet gaan eten in de trein. De lucht daarvan doet de lege forenzenmaag geen goed. Enige troost is de gedachte dat maandag alles weer normaal is.